14-11-2004, 07:55 PM
Ekslem Wrote:Ik hoorde gister het welbekende overnieuw nog, weet niet meer waar. Maar dat hoor je iedere dag zowat, doen er veel fout waardoor het al niet meer echt opvalt.
<!-- w --><a class="postlink" href="http://www.vandale.nl">http://www.vandale.nl</a><!-- w -->:
over÷nieuw (bw.)
1 [inf.] opnieuw
Vraag
Is het correct om overnieuw en opnieuw door elkaar te gebruiken?
Antwoord
Nee. Overnieuw is een contaminatie van over en opnieuw die weliswaar vaak voorkomt, maar niet door iedereen wordt aanvaard.
Toelichting
Toelichting
Het bijwoord opnieuw is gevormd uit het voorzetsel op en het zelfstandig gebruikte nieuw. Deze samengesmolten voorzetselgroep werd nog tot de twintigste eeuw in twee woorden geschreven. Een oudere en in onbruik geraakte vorm van de voorzetselgroep is op een nieuw.
Het woord overnieuw is een contaminatie van opnieuw en over, dat ook 'opnieuw' kan betekenen (vooral in de samenstelling overdoen). De woordenboeken geven geen eensluidend oordeel over dit woord, in sommige woordenboeken is het niet als lemma opgenomen, andere naslagwerken geven 'gewestelijk', 'informeel', 'spreektaal' en 'volkstaal' als kwalificaties. Het woord is in ieder geval niet algemeen. In het WNT is het niet als ingang opgenomen; overigens komt het in de citaten slechts tweemaal voor (bij dezelfde auteur), tegen opnieuw ruim 1400 keer.
Overnieuw is niet algemeen gangbaar en niet voor iedereen aanvaardbaar. Sommigen veroordelen het zelfs als 'minder beschaafd'. Daarom raden wij aan dit woord te vermijden en in plaats daarvan het gewone opnieuw te gebruiken.
'De meerderheid van de bevolking bestaat nu eenmaal uit randdebielen. Ik
zeg het misschien wat cru, maar zo is het wel.' (Prof. Dr. M. van Rossem)
zeg het misschien wat cru, maar zo is het wel.' (Prof. Dr. M. van Rossem)